Depresja, niska samoocena, brak poczucia bezpieczeństwa i troski rodziców, zaburzenia osobowości, lęk przed odrzuceniem. W Polsce obserwujemy stały wzrost nasilenia zaburzeń psychicznych wśród dzieci i młodzieży, a także coraz więcej prób samobójczych.
Jednym z poważnych zagrożeń dla psychiki dzieci jest uzależnienie od smartfonów i zaburzenie o nazwie FOMO (z ang. fear of missing out). To lęk przed tym, że przegapimy istotne informacje, kiedy nie będziemy w sieci. Coraz bardziej wydłuża się też czas, który najmłodsi spędzają w Internecie. Aż 4 proc. dzieci przeznacza na to 8 godzin dziennie! Blisko 40 proc. dzieci zaczyna korzystać z Internetu już wieku 7-8 lat, a 23 proc. jeszcze wcześniej, bo w wieku 5-6 lat.
Kraków chce uświadamiać rodziców o czyhających na najmłodszych zagrożeniach w wirtualnym świecie.
– We współpracy z ekspertami podejmujemy ważny temat, jakim jest kampania „Zobacz, zapytaj zareaguj”, ukierunkowana na postępujące w związku z pandemią zjawisko nadużywania urządzeń elektronicznych, w tym Internetu i komórek, przez dzieci i młodzież – mówi wiceprezydent Krakowa, Andrzej Kulig. – Mamy oczywiście świadomość użyteczności tych urządzeń, ale wszyscy wiemy też, że nadmierne korzystanie z nich prowadzi do różnych niebezpieczeństw. Bardzo proszę wszystkich o udział w tej akcji i głęboko wierzę, że zdrowie dzieci i młodzieży każdemu z nas leży na sercu.
Główny cel kampanii to zachęcanie do mądrego korzystania z Internetu przez dzieci. Akcja ma uświadomić opiekunom, jak niekorzystny wpływ na zdrowie psychiczne małego dziecka ma niekontrolowane korzystanie ze smartfonów.
Jak rozpoznać, że nasze dziecko ma problem?
Maciej Pilecki, specjalista psychiatrii dzieci i młodzieży, kierownik Oddziału Klinicznego Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie, jest głosem merytorycznym kampanii. Zwraca uwagę na kilka rzeczy, które powinny nas zaniepokoić.
– U małego dziecka powinno nas niepokoić to, że dziecko w chwili, w której jest smutne, zrozpaczone, płaczące, oczekuje tego, że uspokojenie przyjdzie przez komórkę, nowe media, Internet. Drugi sygnał jest wtedy, kiedy okaże się, że jedyna rzecz, która może dziecko zainteresować, to korzystanie z komórki. Trzeci sygnał jest taki, kiedy dziecko ogranicza czy nie wchodzi w relacje społeczne i dąży do tego, by korzystać wyłącznie z nowych mediów.
Specjalista dodaje, że Internet stanowi dla dzieci niezwykle wciągającą i atrakcyjną alternatywą dla codziennych zajęć, co może być niebezpieczne. Najczęściej problemy pojawiają się wtedy, kiedy czas spędzany w sieci przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu dziecka. Rodzice próbują wtedy ograniczać najmłodszym dostęp do Internetu, co powoduje liczne kłótnie i awantury.
– Jedną z pierwszych rzeczy, którą radzimy rodzicom dzieci mierzących się z problemem uzależnienia od Internetu jest to, aby nie dokonywali gwałtownej zmiany np. odcinania od Internetu z dnia na dzień. Gwałtownie pozbawienie osoby uzależnionej tego, od czego jest uzależniona, nie dając jej nic w zamian, może być źródłem ogromnej frustracji i cierpienia. Ważną częścią kampanii jest zrozumienie przez dorosłych, jaka jest ich rola we wspieraniu dziecka i w jaki sposób mogą okazać mu pomoc, której potrzebuje – mówi dr. hab. Maciej Pilecki.
Warsztaty w szkołach podstawowych
Drugim etapem kampanii będą warsztaty w 40 szkołach podstawowych dedykowane rodzicom najmłodszych dzieci. Od 1 października dwie poradnie skoncentrują się na przeciwdziałaniu uzależnieniom behawioralnym. Wsparcie obejmie nawet kilkaset osób.
Twarzą kampanii została aktorka Alicja Bachleda-Curuś.
– Coraz więcej dzieci nie odróżnia swojego wirtualnego „ja” od tożsamości w świecie rzeczywistym. Nie radzą sobie z ograniczaniem czasu spędzanego w Internecie, a oddzielone od sieci, czują się po prostu źle. Dlatego teraz jest ten moment, kiedy jeszcze możemy pokazać im właściwą ścieżkę, zadbać o ich zdrowie psychiczne i fizyczne, a przede wszystkim stworzyć wartościowe więzi i nauczyć jak kreować prawdziwe i trwałe relacje – podkreśla aktorka.
W ramach kampanii stworzono m.in. stronę internetową: zareaguj.info, na której znajdują się porady dla rodziców, artykuły specjalistyczne, wywiady z lekarzami, wykaz placówek świadczących pomoc psychologiczną i psychiatryczną.