Treści dostępne w serwisie zostały stworzone w komercyjnej współpracy z miastami

Krakowianie i turyści mogli po raz 80. podziwiać kolorowe szopki, które ich twórcy przygotowali na jubileuszowy Konkurs Szopek Krakowskich. Tutaj główną rolę gra wyobraźnia. Scena narodzenia Jezusa przedstawiana jest w rozmaity sposób – w otoczeniu krakowskich zabytków, legend, historii, ale też sytuacji współczesnych. W tym roku pojawiły się wątki związane z wojną na Ukrainie.

80. Konkurs Szopek Krakowskich rok 2022

Od wielu lat krakowscy szopkarze przez cały rok pracują w pocie czoła nad najdrobniejszymi detalami w swoich pracach. Każda szopka to odrębny świat, który pokazuje bogatą wyobraźnię jej twórcy. Nic dziwnego, że Konkurs Szopek Krakowskich stał się światowym fenomenem!

– 80 jubileusz jest niebagatelny – mówi Małgorzata Niechaj, kustosz Muzeum Krakowa, kierownik Działu Szopek Krakowskich. – Niektórzy szopkarze od kilku lat pracowali nad szopkami, aby przygotować je jak najpiękniej. Liczymy, że będzie ich jeszcze więcej. Wszystkie szopki będzie można oglądać od 5 grudnia do 27 lutego 2023 r. w pałacu Krzysztofory. W pełnej gali, w dziewięciu salach wystaw czasowych na drugim piętrze.

Do tegorocznego konkursu zgłoszono 142 szopki: 59 szopek w kategorii seniorów, 7 szopek w kategorii szopek młodzieżowych, 24 szopki rodzinne, 20 szopek dziecięcych indywidualnych oraz 32 szopki szkolne.

Niektórzy autorzy debiutowali podczas jubileuszowej edycji.

– Zawsze chciałam zrobić szopkę, tylko nigdy nie miałam odwagi. Zawsze myślałam, że nie dam rady – mówi Marta Górnisiewicz, autorka szopki krakowskiej. – I stwierdziłam, że jak nie spróbuję, to się nigdy nie dowiem, czy potrafię, czy nie. Więc zrobiłam.

Wielu szopkarzy to jednak stali bywalcy konkursu, którzy co roku od wielu lat prezentują swoje małe arcydzieła.

– Robię szopkę po raz czterdziesty dziewiąty, a tradycja wzięła się stąd, że mój ojciec zrobił, a ja to przejąłem – mówi Zbigniew Gillert, autor szopki krakowskiej. – Za każdym razem jest zupełnie inna. Może niektóre fragmenty się powtarzają, ale i tak są wykonane zupełnie inaczej niż w poprzednim roku.

Krakowska tradycji szopki

Krakowski zwyczaj „chodzenia” z szopką po domach sięga XIX wieku. Jednak po I wojnie światowej zaczął powoli zanikać. By zachować szopkarskie tradycje dla następnych pokoleń, Jerzy Dobrzycki, kierujący magistrackim działem propagandy, w 1937 roku zorganizował pierwszy Konkurs Szopek Krakowskich. Po II wojnie światowej konkursy wznowiono, a ich organizacji podjęło się Muzeum Krakowa, kontynuujące tę tradycję do dziś.

Co roku w pierwszy czwartek grudnia, w tym roku 1 grudnia, szopkarze przynoszą swoje prace na Rynek Główny i ustawiają je na stopniach pomnika Adama Mickiewicza, gdzie można było je podziwiać. W tym roku po hejnale krakowskim o godz. 12.00 korowód szopek, prowadzony przez kapelę ludową z Bronowic, wyruszył wokół Rynku. Szopki zaprezentowano następnie na scenie.

Później twórcy przenieśli swoje dzieła do pałacu Krzysztofory, gdzie zostały ocenione przez jury, składające się m.in. z historyków, etnografów, historyków sztuki, architektów, plastyków.

Ogłoszenie laureatów jubileuszowego konkursu nastąpiło 4 grudnia o godz. 13.00 na sali Miedzianej w pałacu Krzysztofory na Rynku Głównym 35. Szopki zostaną pokazane publiczności od 5 grudnia do 27 lutego 2023 r. na wystawie pokonkursowej.

Szopki w przestrzeni miejskiej

To jeszcze nie wszystko! Już po raz kolejny krakowianie i turyści będą mieli okazję odbycia wyjątkowego spaceru po Krakowie śladem szopki krakowskiej. Muzeum Krakowa wspólnie z Krakowskim Biurem Festiwalowym umieści w miejskiej przestrzeni ponad 20 szopek krakowskich.

Jak co roku szopki będzie można oglądać na krakowskich placach i w parkach, w witrynach sklepów, hoteli i restauracji, w galeriach handlowych. Rozstawione w szklanych, podświetlanych gablotach szopki nabiorą nowego kontekstu.

W przyszłym roku „szopka off”?

Szopki krakowskie coraz częściej zyskują niestandardową formę. Jury konkursowe, pod przewodnictwem dr. Michała Niezabitowskiego, dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, zastanawia się nad wydzieleniem w przyszłym roku nowej kategorii dla tych prac.

– W związku z pojawiającymi się w Konkursie pracami artystycznymi czerpiącymi z tradycji szopki krakowskiej, lecz zdecydowanie odbiegającymi od jej wykształconego kanonu swoją formą i użytymi nietypowymi materiałami, zasadnym będzie utworzenie nowej, odrębnej kategorii – „szopka off”.

Wyniki 80. jubileuszowego Konkursu Szopek Krakowskich

Szopki oceniono w pięciu kategoriach: kategorii seniorów, kategorii młodzieżowej, kategorii rodzinnej, kategorii dziecięcej i kategorii szkolnej.

Szopki seniorów oceniano w grupach wg ich wielkości:

gr. I – szopki duże

gr. II – szopki średnie

gr. III – szopki małe

gr. IV – szopki miniaturowe.

W kategorii seniorów w poszczególnych grupach przyznano następujące nagrody:

Nagroda I

szopka nr 13 – Zbigniew Gillert

Nagrody II

szopka nr 4 – Roman Woźniak i Jarosław Magierowski

szopka nr 32 – Józef Madej

Nagrody III

szopka nr 5 – Aleksander Wełna

szopka nr 14 –Kryspin Wolny

szopka nr 25 – Katarzyna Racka

Wyróżnienie:

szopka nr 36 – Stanisław Dudziak

Nagrody I

szopka nr 12 – Maciej Moszew

szopka nr 42 – Marek Markowski jr

Nagrody II

szopka nr 20 – Stanisław Malik

szopka nr 50 – Zbigniew Zyman

Nagroda III

szopka nr 57 – Leszek Zarzycki

Wyróżnienia:

szopka nr 6 – Zbigniew Grzech

szopka nr 53 – Małgorzata Konieczny i Krzysztof Delkowski

Specjalne wyróżnienie Dyrektora Muzeum Krakowa za szopkę nr 26 dla Romana Piątka za nawiązanie do solidarności Polski z Ukrainą.

Nagrody I

szopka nr 44 – Jakub Zawadziński

szopka nr 55 – Wiesław Barczewski

Nagrody II

szopka nr 11 – Maciej Moszew

szopka nr 58 – Jan Kirsz

Nagrody III

szopka nr 7 – Marek Głuch

szopka nr 33 – Kazimierz Stopiński

Wyróżnienia:

szopka nr 18 – dla Jana Freiberga za wysoki poziom wykonania

szopka nr 54 – dla Doroty Bury za krakowskość

Specjalne wyróżnienie jury 80. Konkursu Szopek Krakowskich za szopkę nr 16 dla Tomasza Dobosza za nawiązanie do solidarności Polski i Krakowa z Ukrainą podczas agresji rosyjskiej

Nagroda I

szopka nr 37 – Zbigniew Madej

Nagroda II

szopka nr 9 – Andrzej Wróbel

Nagrody III

szopka nr 8 – Andrzej Wróbel

Wyróżnienia:

szopka nr 24 – dla Andrzeja Malika za elementy dekoracyjne

szopka nr 45 – dla Jakuba Zawadzińskiego za wzorową miniaturyzację

szopka nr 46 – dla Andrzeja Ożoga za aktualność i pokazanie społeczności ukraińskiej w Krakowie

Nagrodę imienia Zofii i Romana Reinfussów otrzymał Maciej Moszew.

Nagrodę imienia Dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Jerzego Dobrzyckiego otrzymał Marek Markowski jr za szopkę nr 42.

Nagrodę imienia Anny Szałapak ufundowaną przez przyjaciół Anny Szałapak z Poznania otrzymał Kazimierz Stopiński.

SZOPKI RODZINNE

Nagroda I

szopka nr 18 – Marta, Leszek, Patrycja, Bruno Jaskierny

Nagroda II

szopka nr 9 - Bartłomiej Szwost, Renata Szwost, Andrzej Szwost

Nagrody III

szopka nr 1 - Emilia Wąsik, Paulina Wąsik, Aneta Ostasz-Wąsik, Leszek Wąsik

szopka nr 5 – Teresa Solecka, Antonina Solecka, Zofia Solecka, Małgorzata Solecka

szopka nr 13 – Danuta Niemiec, Aleksandra Rząca, Adam Matras

szopka nr 15 - Róża Mystkowska, Joanna Gawarecka, Irena Klaś

SZOPKI MŁODZIEŻOWE

Nagroda I

szopka nr 2 – Kamil Proksch

Nagroda II

szopka nr 1 – Kamila Kochan

Nagroda III

szopka nr 5 – Stanisław Ożóg

SZOPKI DZIECIĘCE

W kategorii dziecięcej indywidualnej Jury Konkursu nagrodziło najpiękniejsze szopki w trzech grupach wiekowych:

Nagroda I

szopka nr 1 – Gabriela Kaczyńska

Nagroda II

szopka nr 2 – Zofia Solecka, Julia Nowosad

Nagrody III

szopka nr 4 – Anna Cyganik

Wyróżnienie

szopka nr 3 – Anna Cyganik

Nagroda I

szopka nr 1 – Paulina Wąsik

Nagroda II

szopka nr 9 – Emilia Królik

Nagrody III

szopka nr 2 – Antonina Solecka

szopka nr 3 – Aniela Kasprzyk

Wyróżnienia

szopka nr 4 – Joanna Spiechlanin, Alicja Koczot, Weronika Pluta

szopka nr 5 – Michał Cyganik

szopka nr 6 – Antonia Solecka

szopka nr 7 – Bartłomiej Szwast

szopka nr 8 – Magdalena Łepek

Nagroda I

szopka nr 3 – Franciszek Wawrzyk

Nagrody II

szopka nr 1 – Jadwiga Śpiewla

szopka nr 4 – Klara Rynkar

Nagrody III

szopka nr 2 – Aleksander Dudzik

szopka nr 5 – Jonasz Kler

szopka nr 6 – Gedeon Liśkiewicz

Wyróżnienie

szopka nr 7 – Sara Liśkiewicz

Nagrody równorzędne dla najmłodszych twórców szopek krakowskich z fundacji Krakowskiego Przedsiębiorstwa Wytwórczo Usługowego Artim Sp. z o.o. otrzymali:

szopka nr 3 – Franciszek Wawrzyk

szopka nr 7 – Sara Liskiewicz

Nagroda I

szopka nr 29 – Przedszkole nr 95 Kraków we współpracy z Centrum Kultury Podgórza

Nagrody II

szopka nr 16 – Szkoła Podstawowa w Nielepicach (klasa IV)

szopka nr 28 – Zakład Opiekuńczo-Leczniczy Sióstr Felicjanek w Krakowie

Nagroda III

szopka nr 27 – Centrum Kultury Podgórze (10-15 lat)

Wyróżnienie

szopka nr 6 - Szkoła Podstawowa nr 40 w Krakowie (kl. I c)

80. Konkurs Szopek Krakowskich oraz pokonkursowa wystawa uzyskały honorowy patronat Polskiego Komitetu do spraw UNESCO.

Źródła: Strefa Miast