Wielkanoc, czyli najważniejsze katolickie święto, to przede wszystkim możliwość wzięcia udziału w licznych okolicznościowych nabożeństwach, które odbywają się w krakowskich świątyniach. Dodatkiem są wydarzenia muzyczne, wystawy, tradycyjne jarmarki i festiwale to propozycje, w których chętnie biorą udział zarówno mieszkańcy, jak i turyści odwiedzający miasto w tym czasie.

− Już po raz kolejny wraz z krakowskimi instytucjami kultury zachęcamy mieszkańców miasta i gości do korzystania z bogatego programu wydarzeń, które przy okazji Triduum Paschalnego i Wielkanocy odbywają się w Krakowie – mówi Jacek Majchrowski, prezydent Krakowa. – Zbliżające się dni są czasem ważnych duchowych przeżyć, a zarazem okazją do pielęgnowania różnorodnych tradycji, z których wiele ma jeszcze średniowieczny rodowód.

W tym roku swój jubileusz świętuje festiwal Misteria Paschalia, w ramach którego w Krakowie wystąpią gwiazdy muzyki dawnej z całej Europy. Jak co roku odbędzie się Jarmark Wielkanocny na Rynku Głównym, konkurs na drzewko emausowe i odpust Emaus, a także tradycyjna Rękawka na Podgórzu. Krakowianie będą mogli także przygotować święconkę oraz wybrać się na spacery do różnych kościołów w mieście szlakiem Bożych Grobów.

Emaus to nazwa zwyczaju ludowego, który odbywa się w Poniedziałek Wielkanocny w niektórych miejscowościach Polski, Czech i Słowacji. Niezwykle popularny Emaus krakowski ma formę odpustu przy klasztorze Norbertanek na Zwierzyńcu. Przez wiele lat w kramach ustawionych na ulicach Tadeusza Kościuszki i Senatorskiej sprzedawano m.in. piernikowe serca, różańce z ciasta, cukierki, gliniane gwizdki, ptaszki i dzwonki, drewniane zabawki i figurki, pukawki, piłeczki jojo, grzechotki i balony. Wierzono, że niektóre emausowe pamiątki, takie jak np. gliniane dzwonki, mają moc odpędzania złych mocy i przynoszą szczęście.

W tym roku odbędzie się nowa odsłona odpustu Emaus, która ma na celu przywrócenie tradycji rzemieślniczych i zabawkarskich związanych z folklorem zwierzynieckim. Miastu zależy, aby z chaotycznego wydarzenia handlowego, nastawionego na sprzedaż masowo produkowanych towarów niskiej jakości, Emaus stał się inicjatywą, która koncentruje się na lokalnych tradycjach i dziedzictwie. Odpust w nowej formule ma nawiązywać do tradycyjnego asortymentu.

Przez wiele lat w trakcie krakowskiego Emaus można było kupić oryginalną pamiątkę ‒ drzewko życia. Ta tradycja sięga jeszcze czasów przedchrześcijańskich i wierzeń, że dusze zmarłych powracają na ziemię pod postacią ptaków i szukają schronienia w gałęziach drzew. Tradycyjne drzewka emausowe składały się z gniazda z figurkami piskląt lub figurki ptaka osadzonego na kiju ozdobionym listkami. Drzewko symbolizowało również budzenie się przyrody do życia.

– To jest przepiękna tradycja, którą wspólnie pielęgnujemy z Muzeum Krakowa, tradycja, która wiąże się ze Zwierzyńcem, Salwatorem, podobnie zresztą jak tradycja Lajkonika czy szopkarsa – mówi Robert Piaskowski, pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. Kultury. – Te wszystkie piękne tradycje kumulują się także w okolicach Emausu. Drzewko życia nawiązuje do sposobu przedwiosennego dekorowania kwiatami, ptaszkami, różnymi kolorowymi elementami zwykłych gałązek. Rozszerzamy konkurs i rozlewamy na całe miasto, więc drzewka emausowe w okresie świątecznym pojawią się na placach miejskich. Stanowią też symbol targów Wielkanocnych na krakowskim Rynku.

Muzeum Krakowa już po raz dziewiąty zaprasza do udziału w konkursie na najpiękniejsze drzewko emausowe. Zwycięzcy zostaną ogłoszeni 6 kwietnia, a wręczenie nagród zostało zaplanowane na 10 kwietnia.

Stroiki, koszyki, palmy, świeczki, pisanki, ręcznie malowana porcelana, a także bardziej orientalne produkty jak haftowane rękodzieło z Nepalu! Na Rynku Głównym do 10 kwietnia odbywa się Jarmark Wielkanocny. W trakcie jarmarku swoje produkty zaprezentuje ok. 80 wystawców. Wśród nich znajdą się także wystawcy z zagranicy, m.in.: z Litwy, Ukrainy, Słowacji, Węgier i Włoch. Produkty oferowane przez kupców to przede wszystkim artykuły świąteczne: stroje ludowe, folkowe, koronki, hafty, biżuteria szydełkowa, korale, wianki, opaski, serwetki, haftowane ozdoby świąteczne, rzeźby, zabawki dla dzieci, ptaki, magnesy czy pudełka ozdobne.

Podczas wydarzenia można także spróbować lokalnych wyrobów i wypieków, a kiermaszowi towarzyszyć będzie program artystyczny, w którym znalazły się występy regionalnych zespołów i propozycje zaczerpnięte z małopolskich tradycji.

Okres wielkiego postu pełen będzie muzycznych zaskoczeń. Capella Cracoviensis na ten czas przygotowała trzy wykonania „Stabat Mater”: Boccheriniego, Pergolesiego i Vivaldiego, a także responsoria Gesualda.

I jak co roku Capella rozpoczęła Wielki Tydzień wykonaniem „Pasji” Jana Sebastiana Bacha. 2 kwietnia o godz. 18.00 w Niedzielę Palmową, w Teatrze im. Juliusza Słowackiego można było usłyszeć „Pasję wg św. Mateusza” BWV 244 b. Muzykom Capelli Cracoviensis towarzyszył Chór w Kontakcie. To działający od 2015 roku zespół pod batutą Wassima Ibrahima, który promuje muzykę świata, wykonując w kilkunastu językach utwory łączące wszystkie religie.

4 kwietnia rozpoczęła się 20. edycja Festiwalu Misteria Paschalia. To jeden z najważniejszych festiwali muzyki dawnej w Europie, od 2004 roku organizowany w okresie Wielkiego Tygodnia. Nastrojowe koncerty muzyki odbywają się m.in. w krakowskich kościołach czy w Kopalni Soli Wieliczka, zachwycając od wielu lat miejscowych i przyjezdnych melomanów.

Do Krakowa wracają Vincent Dumestre z Le Poéme Harmonique oraz Christophe Rousset wraz z Les Talens Lyriques – dwa znakomite zespoły, które przez lata tworzyły historię festiwalu. Ich koncerty zabrzmią odpowiednio na otwarcie i zamknięcie głównego programu. Wraca też Leonardo García Alarcón ze słynną Cappella Mediterranea.

W Krakowie po raz pierwszy wystąpią: Sebastien Daucé i Ensemble Correspondances oraz Cohaere Ensemble. Tegoroczny festiwal rozszerzy swoje ramy, 16 kwietnia − w Niedzielę Wielkanocną w Kościołach wschodnich wystąpi Ensemble Irini z Lilą Hajosi, prezentując „Motety” Heinricha Isaaca oraz pieśni liturgiczne Gruzji XV–XVI wieku łączące muzykę Wschodu i Zachodu. W programie towarzyszącym znajdziemy także muzyczne spacery i wykłady.

11 kwietnia, odbędzie się kolejna edycja Tradycyjnego Święta Rękawki na Kopcu Krakusa. Motywem przewodnim tegorocznych obchodów będzie „Przybycie Słowian do kraju nad Wisłą”.

Szacuje się, że tradycja odprawiania pogańskich obrzędów związanych z nadejściem wiosny, do których nawiązuje Święto Rękawki, sięga wczesnego średniowiecza (ok. VIII w.). Z czasem charakter wydarzenia się zmieniał – odchodzono od kultywowania zwyczajów zapoczątkowanych przez przodków i świątecznej atmosfery. W połowie XX w. Rękawka kojarzona już była jedynie z festynem i jarmarczną atrakcją. W 2001 r. udało się powrócić do historycznych korzeni święta i przygotować rekonstrukcję wydarzeń sprzed wieków.

Uczestnicy tegorocznej Rękawki będą mogli zobaczyć rekonstrukcje wczesnośredniowiecznych zwyczajów Słowian, związanych z wiosennym świętem zmarłych, obejrzeć z bliska starcie dwóch wielkich armii, czy zajrzeć do słowiańskiej osady, ale również dowiedzieć się, jak wyglądało „spotkanie starego z nowym”, odwiedzić uroczysko, w którym pokonane bóstwa będą zwodzić przybyłych, a także spotkać słowiańskie stwory namawiające do osiedlenia się w nowej osadzie.

Wstęp na wydarzenie jest bezpłatny.