Walory tego unikatowego terenu doceniono już na początku XX w., wpisując ten konkretny układ urbanistyczny do rejestru zabytków pod nr A-12. Widnieje on również na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, a także wchodzi w skład historycznego miasta, uznanego zarządzeniem prezydenta Polski za pomnik historii.

Kraków od 2010 r. sukcesywnie obejmuje kolejne obszary przepisami o parkach kulturowych, które tworzone są w celu zachowania krajobrazu kulturowego wybranych terenów. Powoływanie parków kulturowych to sposób zarządzania zabytkową przestrzenią oraz kluczowe narzędzie poprawy wizerunku danego miejsca. 31 sierpnia mija termin dostosowania się do nowych regulacji na terenie Kazimierza i Stradomia.

Powoływanie parków kulturowych to również najnowocześniejsza forma ochrony dziedzictwa, przewidziana w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (obok wpisu do rejestru zabytków, uznania za pomnik historii czy odpowiedniego zapisu w planie zagospodarowania przestrzennego).

Uchwała Rady Miasta Krakowa nr LXXXIII/2368/22 z dnia 27 kwietnia 2022 r. w sprawie utworzenia Parku Kulturowego Kazimierz ze Stradomiem weszła w życie 1 września 2022 r. Od tego momentu lokalne instytucje, przedsiębiorcy oraz właściciele budynków mieli dodatkowy rok na dostosowanie się do przyjętych zasad. Dotyczy to zwłaszcza obiektów i elementów (m.in. szyldów, tablic i urządzeń reklamowych) istniejących na tym terenie przed powołaniem parku. Termin ten mija dziś, 31 sierpnia br. Jesteśmy zatem o krok od pełnego funkcjonowania nowych regulacji wprowadzonych na terenie Kazimierza i Stradomia.

Teren parku, oprócz wskazanego w nazwie Kazimierza, będącego niegdyś autonomiczną jednostką osadniczą i Stradomia – dawnego przedmieścia Krakowa, obejmuje także część lewobrzeżnych Bulwarów Wiślanych. Ochroną został objęty obszar o łącznej powierzchni przeszło 140 hektarów.

Należy przypomnieć, że wzorem już funkcjonujących parków kulturowych, uchwała o utworzeniu Parku Kulturowego Kazimierz ze Stradomiem, obejmuje przepisy regulujące prowadzenie robót budowlanych, działalności handlowych i usługowych, funkcjonowanie ogródków gastronomicznych oraz zasady dotyczące możliwości umieszczania szyldów, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych (także na barkach) oraz urządzeń technicznych. Uchwała porządkuje również kwestię prowadzenia przewozu osób za pomocą pojazdów wolnobieżnych z napędem elektrycznym (tzw. meleksów).

Miastu zależy aby przestrzeń parku kulturowego na terenie Kazimierza i Stradomia była estetyczna, uporządkowana, ale również efektywnie zarządzana. Patrząc wstecz – na dawny wygląd Starego Miasta, które jako pierwsze zyskało status parku kulturowego, musimy pamiętać o ogromnej zmianie, jaka zaistniała w wyglądzie tego miejsca. Mamy nadzieję na uzyskanie podobnego efektu na obszarze Parku Kulturowego Kazimierz ze Stradomiem.

Przypominamy, iż wszelkie informacje dotyczące zasad i regulacji obowiązujących na terenie objętym ochroną, można znaleźć na stronie internetowej: parkikulturowe.krakow.pl. Miasto prowadzi także bieżące działania informacyjne w social mediach, m.in. za pośrednictwem profilu „Parki kulturowe w Krakowie” na Facebooku, jak również specjalną infolinię, działającą w godzinach funkcjonowania Urzędu Miasta Krakowa, pod numerem telefonu: 12 616 18 15.