Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe to nowe rozwiązanie, którym interesuje się bardzo dużo gmin. Zadaniem SIM jest budowanie mieszkań na wynajem o umiarkowanym czynszu. To rozwiązanie bardzo podobne do znanych dobrze TBS-ów.
– SIM-y różnią się od TBS-ów tym, że będą miały opcję posiadania mieszkania na własność, co wiąże się z wydatkami – mówi Bogusław Kośmider, zastępca prezydenta Krakowa ds. obsługi mieszkańców. – Uważamy, że w Krakowie ta inicjatywa może się udać.
Mieszkania dla osób z „luki czynszowej”
Oferta SIM jest skierowana do osób, które nie są właścicielami żadnego mieszkania. Dodatkowo ich dochody nie mogą przekroczyć określonych kwot. Z jednej strony osoby te zarabiają za mało, aby dostać kredyt hipoteczny, a z drugiej – wystarczająco na opłacenie czynszu. Jednocześnie ich zarobki są zbyt wysokie, by przyznano im lokal komunalny. Średnie miesięczne dochody w przypadku gospodarstwa 1-osobowego nie mogą przekroczyć kwoty 6223 zł. W gospodarstwie 2-osobowym – 9 024 zł, a 3-osobowym – 10 891 zł.
– Ta propozycja jest adresowana do ludzi, którzy nie mogą ubiegać się o mieszkanie socjalne, a z drugiej strony nie stać ich na mieszkania komercyjne – mówi Bogusław Kośmider. – Dajemy grunt, który i tak idzie pod mieszkalnictwo i dostajemy grant na obsługę.
Ile to będzie kosztowało?
Czynsz w SIM nie może przekraczać określonych kwot. Stawka jest ustalana w takiej wysokości, że suma czynszów ze wszystkich lokali pozwala pokryć ceny eksploatacji i remontów budynków. W Krakowie czynsz w SIM-ach może wynosić najwyżej 28 zł/m2. To oznacza, że stawka jest dużo niższa od tej rynkowej.
– Idea SIM polega na tym, że lokatorzy tych mieszkań płacą odpowiednio obniżony czynsz tak, by pokrywał on tylko koszty eksploatacyjne. Nie ma w tym instrumencie marży zarobkowej – mówi Andrzej Poznański, dyrektor Wydziału Mieszkalnictwa UMK.
Jednym z kosztów, obok miesięcznego czynszu, który będzie musiał ponieść najemca mieszkania, jest partycypacja w kosztach budowy lokalu mieszkalnego. Władze miasta wyliczyły, że za 30-metrowe mieszkanie czynsz maksymalny miałby wynosić 828,9 zł. Partycypacja za najem lokalu miałaby stanowić 29,8 tys. zł (15 proc.), a partycypacja za najem lokalu z dojściem do własności: 49,7 tys. zł (25 proc.). Po zakończeniu najmu kwota partycypacji jest zwracana najemcy w ciągu maksymalnie 12 miesięcy. Wcześniej ulega ona waloryzacji.
W przypadku zawarcia umowy najmu z dojściem do własności, rozliczenie partycypacji odbędzie się w częściach zaliczanych na poczet comiesięcznych rat, wliczanych w cenę lokalu mieszkalnego. Rozliczenie partycypacji nastąpi z dniem, w którym łączna kwota, zaliczona w tym trybie na poczet rat, osiągnie równowartość kwoty tej partycypacji.
Wykupienie mieszkań od SIM następować będzie po cenie rynkowej, pomniejszonej o wpłaconą partycypację.
Korzyści z bycia najemcą SIM
Najważniejsze korzyści z bycia najemcą SIM to przede wszystkim możliwość wynajęcia mieszkania w kwocie o około połowę niższą niż stawki czynszu na rynku krakowskim. Aby zamieszkać w SIM nie ma konieczności zaciągania wysokiego kredytu: umowa z SIM może jedynie obligować do wniesienia partycypacji w wysokości do 15 proc. kosztów budowy lokalu mieszkalnego.
Umowę najmu możemy zmienić na umowę najmu z dojściem do własności (uzyskaniem własności mieszkania). Każde mieszkanie przygotowane jest w standardzie „pod klucz” – starannie wykończone i wyposażone.
Ile mieszkań SIM powstanie?
Kraków rozważy możliwość realizacji budynków mieszkalnych w formule SIM w kilku lokalizacjach. Ich liczba uzależniona jest od zainteresowania i potrzeb zgłaszanych przez mieszkańców. Bogusław Kośmider komentuje:
– W zależności od tego, jakie będzie zapotrzebowanie, jesteśmy przygotowani na 300-400 mieszkań, bo na tyle mniej więcej mielibyśmy lokalizacji. Przy czym na pewno nie powstaną w jeden rok, tylko w dłuższym czasie.
Kraków chce poznać zdanie mieszkańców
Władze miasta chcą poznać zdanie mieszkańców odnośnie do SIM. W tym celu została przygotowana specjalna ankieta, która ma pokazać zainteresowanie takim rozwiązaniem. Jej pierwsza część zawiera krótką prezentację projektu, a druga – pytania dotyczące m.in. preferencji co do wielkości i struktury lokali oraz zdolności czynszowej czy aktualnych warunków mieszkaniowych.
– Konstruując ankietę, zdecydowaliśmy się zadać pytania, które dotyczą nie tylko zainteresowana samą Społeczną Inicjatywą Mieszkaniową, ale również strukturami mieszkań oraz czynnikami, które mogą mieć wpływ na podjęcie takiej decyzji – mówi Andrzej Poznański.
Jeżeli krakowianie będą zainteresowani mieszkaniami o umiarkowanym czynszu, projekt SIM trafi pod obrady radnych w pierwszej połowie przyszłego roku, a pierwsze bloki mogłyby być gotowe w 2025 roku.
Ankieta dostępna jest tutaj.