Kraków ma jeden cel: zwiększyć dostępność terenów zieleni dla mieszkańców. Urzędnicy starają się doprowadzić do sytuacji, w której każdy krakowianin będzie miał w odległości 300 metrów od domu – park, skwer lub łąkę. Polityka miasta uwzględnia zarówno zwiększanie dostępności terenów zieleni poprzez wykup, jak i łączenie ich w większe, zorganizowane kompleksy.
– Przypomnijmy, że w ostatnich latach w Krakowie pozyskano ważne tereny przeznaczone pod zieleń – informuje Zarząd Zieleni Miejskie. – Na początku roku 2023 mieszkańcy mogli już odwiedzić park Jalu Kurka. Wśród wcześniej zakupionych są także tereny Zakrzówka, park Grzegórzecki oraz sporo działek pod park rzeczny Drwinka (109 działek), park Aleksandry czy tereny Słonej Wody.
ZZM kupuje także działki pod tereny leśne, takie jak uroczysko Górka Pychowicka, las Borkowski, las Czyżyny.
W 2022 r. zainicjował postępowanie związane z zakupem około 167 działek objętych „Powiatowym programem zwiększenia lesistości Miasta Krakowa na lata 2018-2040”. Objął on las Czyżyny, rejon lasu Witkowickiego w obrębie obszaru „Tonie – Łąki”. W 2023 r. rozszerzono postępowanie o teren rzeki Białuchy, który obejmuje około 40 działek.
Kraków na tle innych polskich miast
Kraków w latach 2016-2023 przeznaczył 76% środków finansowych na pozyskanie terenów zielonych i 24% na wykupy nieruchomości pod bieżące inwestycje miasta. Stolica Małopolski wyróżnia się na tle innych polskich miast zarówno pod kątem wzrostu wydatków przeznaczanych na ten cel, liczby kupowanych terenów, ale także zabezpieczania terenów pod zieleń na przyszłość.
Te dane potwierdza raport sporządzony przez NIK. Budżet Krakowa na zieleń to 2,1%, dla porównania Warszawa przeznacza 0,8%, Gdańsk 1,7%, a Katowice – 1,5%.
– W badanym okresie, na potrzeby tworzenia i urządzania terenów zielonych miasta objęte kontrolą, poza Sopotem, Chorzowem, Mikołowem i Leżajskiem, kupiły grunty o łącznej powierzchni 221,5 ha. Najwięcej Kraków – 96,3 ha za ponad 95 mln zł i Lublin – 75 ha za 1 zł netto – informują autorzy raportu NIK.
Plany miejscowe zabezpieczają zieleń
Kraków zabezpiecza tereny pod zieleń i chroni ją przed zabudową, konstruując plany miejscowe w taki sposób, aby takie wykupy cały czas realizować. Jako pierwsze miasto w Polsce sporządził Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego „dla wybranych obszarów przyrodniczych miasta Krakowa”, czyli plan poświęcony stricte zieleni.
W przywołanym raporcie czytamy także: na 19 skontrolowanych miast, tylko Kraków wypracował kierunki rozwoju i zarządzania zielenią, w tym stworzył m.in. diagnozę stanu zieleni, rozwoju, a także konkretne wskazania do opracowania planów miejscowych i listę koniecznych inwestycji.