System opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 jest w Krakowie oparty na miejskich żłobkach i niepublicznych miejscach opieki dofinansowanych przez miasto. Dziś dostępnych jest 11,8 tys. miejsc w tego typu placówkach. Ponad 3 tys. z nich znajduje się w miejskich żłobkach, a 8,7 tys. w żłobkach niepublicznych, z czego 8,3 tys., czyli ponad 95 proc., jest objętych dofinansowaniem miasta.
W 2023 r. Kraków dwukrotnie zwiększył dopłaty do niepublicznych miejsc opieki. Teraz miesięczna dopłata wynosi 735 zł, a w przypadku dziecka z niepełnosprawnościami dodatkowo 1260 zł. Zwiększenie dotacji będzie w tym roku kosztować miasto ponad 50 mln zł. Koszty systemu opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 po raz pierwszy przekroczą 140 mln zł.
Chcąc rozwijać infrastrukturę żłobkową w mieście i troszcząc się o komfort małych krakowian już objętych tą formą opieki, miasto zamierza korzystać z dostępnych form finansowania, stąd kompleksowy plan działania i aplikowanie o środki z programu Maluch+ na lata 2022–2029. Za otrzymaną kwotę 22 mln zł będzie można utworzyć 611 miejsc w żłobkach lub klubach dziecięcych. Dopłata do stworzenia jednego miejsca wynosi 35,9 tys. zł netto. Pieniądze te gmina może wydać na budowę i zakup nieruchomości z przeznaczeniem na żłobek, a także na przebudowę, rozbudowę, remont oraz wyposażenie istniejącej placówki.
Miasto chce maksymalnie wykorzystać środki zewnętrzne, dlatego wystąpiło z wnioskiem o środki z Krajowego Planu Odbudowy na blisko 200 miejsc więcej, niż wynika to z przydzielonego limitu, czyli w sumie na 800 miejsc w żłobkach. Wniosek Krakowa został pozytywnie zweryfikowany przez wojewodę małopolskiego, który przekazał go do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Decyzję resortu poznamy pod koniec kwietnia.
Dofinansowanie inwestycji jest bardzo ważne, bo miasto ma plan budowy kilku żłobków w różnych dzielnicach miasta. W dzielnicy X Swoszowice nie ma żłobka samorządowego, stąd decyzja o jego budowie na części działki obok budynku Klubu Sportowego Wróblowianka. Wstępna koncepcja zakłada, że żłobek będzie miał 100 miejsc.
W połowie marca Zarząd Inwestycji Miejskich w Krakowie opublikował zamówienie publiczne na opracowanie koncepcji architektonicznej i programu funkcjonalno-użytkowego dla budowy żłobka przy ul. Krzemionki na Podgórzu. Wpłynęło aż 25 ofert, trwa ich analiza. Żłobek dla 100–150 dzieci ma stanąć w pobliżu przedszkola nr 92, co będzie dla rodziców komfortowym rozwiązaniem.
Podjęto już decyzję o budowie żłobka dla 100 dzieci przy ul. Dekerta/Portowej. Obecnie trwa analiza możliwości realizacji inwestycji w tym miejscu. Kolejna placówka dla 150 maluchów ma powstać w Bronowicach przy ul. Jabłonkowskiej 29a. W tym samym miejscu do końca sierpnia 2023 r. ma zacząć funkcjonować samorządowe przedszkole nr 37. Już 1 kwietnia w miejskim żłobku przy ul. Lipskiej 75 zostanie utworzonych 41 dodatkowych miejsc, dzięki czemu z placówki będzie korzystać 157 najmłodszych krakowian. 1 września zostanie otwarty nowy żłobek na os. Piastów, będzie w nim 41 miejsc.